Thánh Giáo Hoàng Piô V gia nhập Dòng Đa Minh năm 14 tuổi. Ngài là người sống rất kỉ luật và đam mê học hỏi. Chính vì lẽ đó, Ý Chúa nhiệm mầu đã muốn đặt ngài làm Giáo Hoàng để trở nên “con chó của Thiên Chúa”. Nhờ đó, ngài có thể dùng tiếng gầm của mình để chống lại cuộc li khai của Tin Lành và những người Thổ theo Hồi Giáo đang muốn thống trị Giáo Hội và nền văn minh Phương Tây. Là một Giáo Hoàng canh tân, ngài nhiệt tâm chỉnh đốn lối sống buông thả của giới tu sĩ và những bại hoại luân lý trong hàng giáo phẩm. Ngài có vai trò rất lớn trong việc thực thi thành công các sắc lệnh của công đồng Trentô và chuẩn hóa Phụng Vụ. Mặc dù rất bận rộn với vai trò là người đại diện Chúa Kitô, ngài vẫn cống hiến đắc lực cho Dòng Đa Minh và luôn mặc tu phục màu trắng Đa Minh nơi phẩm phục giáo hoàng. Theo hầu hết các sử gia, thánh Giáo Hoàng Piô V đã thiết lập một tiền lệ cho những vị kế nhiệm là mặc áo chùng trắng như một phẩm phục giáo hoàng.
Lòng Sùng Kính Đức Maria
Với khát khao chuẩn hóa Phụng Vụ, ngài cho duyệt lại Phụng Vụ Các Giờ Kinh vào năm 1568. Như một phần cần duyệt lại, ngài đã đưa bản hoàn tất Kinh Kính Mừng (đã được sử dụng trong các bản kinh nhật tụng khác) vào Kinh Nhật Tụng phổ quát cho cả Giáo Hội La Mã. Như vậy, hành động này đã chính thức công bố bản Kinh Kính Mừng đầy đủ - bản kinh mà ngày nay chúng ta đang sử dụng- như một thể thức được chuẩn y một cách phổ quát. Bản Kinh Kính Mừng đầy đủ này không phải xuất phát trong triều đại giáo hoàng của Đức Piô V, bởi vì nó đã được sử dụng từ thế kỉ thứ 14. Nhờ danh tiếng và uy tín của mình, ngài đã thiết lập Kinh Kính Mừng như một quy chuẩn phổ quát.
Nhắm đối phó với cuộc chống đối của Tin Lành, thánh Giáo Hoàng Piô V đã cho phát hành Sách Giáo Lý Công Đồng Trento. Tập sách này bao gồm những giáo huấn chính thức của Hội Thánh về Đức Trinh Nữ Maria. Là người bạn thân thiết của thánh Carôlô Borromeo, hồng y và là giám mục thành Milan, thánh Giáo Hoàng Piô V đánh giá rất cao những nỗ lực của thánh Borromeo nhằm bảo vệ Kinh Mân Côi chống lại phái Tin Lành. Thánh Giáo Hoàng đặc biệt ủng hộ thánh Carôlô khi ngài tận lực bảo vệ Giáo Hội bằng cách nhấn mạnh vai trò thiết yếu của Đức Trinh Nữ Maria trong cuộc đời Đức Kitô và trong Giáo Hội. Thánh Piô V đã được an táng trong ngôi thánh đường lớn nhất của Giáo Hội Công Giáo được cung hiến cho Đức Maria. Đó là Vương cung Thánh đường Đức Bà Cả ở Roma.
Chiến Sĩ Kinh Mân Côi
Thánh Piô V là một trong những vị chiến sĩ vĩ đại nhất trên cương vị giáo hoàng về Kinh Mân Côi. Ngài đã viết hai văn kiện đặc biệt về Kinh Mân Côi. Thánh nhân quảng bá Kinh Mân Côi như một phương tiện giúp chế ngự quân Hồi Giáo, và đã thiết lập thánh lễ tôn vinh Kinh Mân Côi. Văn kiện đầu tiên được ngài ban hành vào ngày 17 tháng 11 năm 1569 có tựa đề là Consueverunt Romani Pontifices. Đi theo với việc ca ngợi Kinh Mân Côi, tông thư này bao hàm nhiều phát biểu khẳng định truyền thống đạo đức và khuyến khích lần hạt Mân Côi thường xuyên, đặc biệt là để chống lại những đe dọa đang diễn ra từ các tín đồ Hồi Giáo.
Trước âm mưu xâm lược của những người Thổ Ottoman (Hồi Giáo), thánh Giáo Hoàng Piô V đã thành lập một Liên Hiệp Thánh. Đây là một lực lượng quân đội nhằm phản kháng trước thế lực hùng mạnh của Hồi Giáo. Nhận thấy sức mạnh của Kinh Mân Côi, ngài chủ đích thiết lập Liên Hiệp này trong ngày lễ kính Thánh Đa Minh. Trong nỗ lực chiến đấu với quân Hồi Giáo, ngài kêu mời tất cả các Kitô hữu toàn cầu, đặc biệt là ở Ý, hãy quy tụ và cầu nguyện bằng Kinh Mân Côi ngõ hầu có thể đánh bại quân Hồi Giáo. Chính ngài cũng tụ họp mọi người ở Rôma, ngay trong ngôi thánh đường Santa Maria Sopra Minerva thuộc dòng Đa Minh, để cùng nhau đọc Kinh Mân Côi cầu nguyện cho ý chỉ này. Những lời cầu nguyện sốt sắng của ngài và của mọi người đã được Thiên Chúa toàn năng nhậm lời. Theo ghi chép lịch sử kể lại, trước khi tin tức loan đến Rôma cho biết quân Hồi Giáo đã bị đánh bại trong trận chiến Lepanto, thì thánh Giáo Hoàng Piô V đã nhận được một thị kiến là nhìn thấy Đức Mẹ, và ngài biết chắc rằng trận chiến đã thắng là nhờ vào Liên Hiệp Thánh này.
Nhằm bày tỏ lòng biết ơn về chiến thắng ở Lepanto, và xác tín rằng chiến thắng là nhờ vào chiến dịch lần hạt Mân Côi mà mình đã khởi xướng, thánh Giáo Hoàng đã ban hành văn kiện thứ 2 về Kinh Mân Côi Salvatoris Domini vào ngày 15 tháng 3 năm 1572. Trong văn kiện này, ngài chỉ thị phải thiết lập một thánh lễ vào ngày 7 tháng 10 hằng năm nhằm tưởng niệm biến cố chiến thắng quân Hồi Giáo. Ngày lễ này được mang một cái tên thích hợp là Đức Mẹ Chiến Thắng. Cũng trong văn kiện này, để công nhận vai trò đặc biệt của Kinh Mân Côi trong cuộc chiến ở Lepanto, ngài cũng thiết lập Chúa Nhật Mân Côi. Thánh lễ này được cử hành hằng năm vào Chúa Nhật đầu tiên trong tháng Mười. Tất cả những ai tham dự thánh lễ đều được lãnh nhận một ơn toàn xá. Ngài cũng ban ơn toàn xá cho bất cứ ai đã tham gia vào Hội Mân Côi.
Trích từ Donald H. Calloway, MIC,
Champions of the Rosary, Marian Press, 2016